Hamd, yalnızca Allah'adır.
Birincisi:
Ana-babanıza iyiliktebulunmak ve hayrın onlara ulaşması için göstermişolduğunuz gayretten dolayı size teşekkür ederiz. Allah Teâlâ'dansize ecir yazmasını, sizi muvaffak kılmasını, sizicennette ana-babanızla ve bütün müslümanlarla bir araya getirmesini niyazederiz.
Tasadduk eden kimse,hayırlı amelinin sevaplarını ölülere, özelliklede ana-babasına bağışladığı zamansadakanın sevâbının onlara ulaşacağı konusundailim ehli arasında hiçbir görüş ayrılığıyoktur. Aynı şekilde duâ da böyledir. Zirâ duâ, Allah -azze vecelle- kabul ettiği takdirde, hem hayatta olanlara, hem de ölülerehayır ve rahmet sağlar. Nitekim sahih sünnette buna pek çok hadisdelâlet etmiş ve web sitemizde de (12652), (42384) ve (102322) nolu sorularıncevaplarında bu konunun detaylı açıklamaları geçmişti.
İkincisi:
Bir kimsenin,sadakasının ecrini kendisi ve ana-babası arasında -isterhayatta olsunlar, isterse ölmüş olsunlar-, üçte bir olarak pay etmeyeniyet etmesi câizdir.
"Zirâ sevâp onun mülküdür. Onun hepsinibaşkasına hediye edebilir (bağışlayabilir). Birkısmını da başkasına hediye edebilir(bağışlayabilir). Örneğin bu sevâbınıdört kişiye taksim ederse, herkes dörtte bir sevâp eldeetmiş olur. Sevâbın dörtte birini başkasına hediyeeder de geriye kalanı kendisine bırakırsa, bu da câizdir.Tıpkı başkasına hediye etmesi gibi..."İbn-i Kayyim, "Ruh", s:190
Hayatta olan ve ölen kimse adına sadakavermenin (tasadduk etmenin) câiz olduğuna dâir değerli âlim Abdulazizb. Baz'ın -Allah ona rahmet etsin- görüşünü (20996)nolu sorunun cevabında daha önce zikretmiştik.
Sizi daha fazîletli olan yönlendirelim. O daşudur: Salih amelleri kendiniz için yapın ki sevâbınınhepsi sizin olsun. Anne ve babanıza da bol bol duâ edin. Bu daha fazîletlive daha kâmil olanıdır.
Bu konuda (42088) nolu sorununcevabına bakabilirsiniz.
Üçüncüsü:
Oruç, hac, umre, Kur'an okumak, duâ ve zikirler,insanlara iyilikte bulunmak ve buna benzer salih ameller gibi diğer mendûbolan ibâdetlere gelince, bu amellerin sevâplarının ölülereulaşıp-ulaşmayacağı konusunda âlimler görüşayrılığına varmışlardır.
İbn-i Kayyim -Allah onarahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
"İmam Ahmed ve selefin cumhuru ile EbuHanife'nin bazı ashâbının görüşüne göre buamellerin sevâbı ölülere ulaşır, şeklindedir.
İmam Ahmed -Allah ona rahmet etsin-bunu açıkça zikretmiş, Muhammed b. Yahya el-Kehhâl de rivâyetindeşöyle demiştir:
'Ebu Abdullah'a (İmam Ahmed'e): Bir adam, hayır(salih amel) olarak namaz veya sadaka veyahut da başka bir salih ameliyapar da, bu salih amelin sevâbının yarısınıbabasına veya annesine bağışlarsa, (sevâbı onlaraulaşır mı?) diye sorulunca, o: (ulaşmasını) ümitederim, diye cevap vermiştir.'
Veya şöyle demiştir:
'Sadaka veya diğer salih ameller gibi her şeyinsevâbı ölüye ulaşır.'
İmam Ahmed -Allah ona rahmet etsin- yineşöyle demiştir:
Âyete'l-Kürsi ve Kul huvallahu ehad'i üç defa oku,sonra da şöyle de:
-Allahım! Bu okuduklarımın fazîleti(sevâbı), kabir ehline bağışlıyorum.
İmam Şâfiî ve Mâlik'in mezhebinin meşhurgörüşüne göre bu amellerin sevâbı ölüyeulaşmaz."İbn-i Kayyim, "Ruh", s:170
Web sitemizde ikinci görüşün tercihedildiğine dâir açıklama daha önce geçmişti. Buna göresadaka, duâ, hac ve umre Kur'an ve sünnetin naslarının delâletettiği amellerin dışındaki amellerin sevâbı ölüyeulaşmaz. Bunun delili, Allah Teâlâ'nın şu sözüdür:
وَأَنْ لَيْسَ لِلإِنْسَانِ إِلا مَا سَعَى [ سورةالنجم من الآية: 39 ]
"İnsan için ancakçalıştığı vardır (kendi emeğinden başkası yoktur)."Necm Sûresi: 39
Bu konuda (46698)nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.
Dördüncüsü:
Onların almış oldukları harammalı sizin ödemenize gelince, sahibi aldatılarak çalınanveya gasbedilen mal gibi haram mal ile ilgili iki hak sözkonusudur:
Birincisi: Haram kılınan şeyi işlemeksûretiyle Allah Teâlâ'nın hakkı çiğnemiştir.
İkincisi: Haksız yere malını almaksûretiyle mal sahibinin hakkı çiğnenmiştir.
Çalınan malı, sahibine vermekle belkisahibinin hakkı düşebilir. Fakat Allah Teâlâ'nın hakkıkalır. Çalan kimse tevbe etmedikçe veya Allah Teâlâ kendisiniaffetmedikçe bu hak ondan düşmez.
Beşincisi:
Sorunuzda zikrettiğiniz duâya gelince, bunda birsakınca yoktur. Fakat bu duâyı belirli bir sayıylasınırlandırma. Duâyı herhangi bir sayıylasınırlandırmadan veya belirli bir fazîlete sahip olduğunainanmadan gücünüz yettiğince duâ etmeye çalışın.
Allah Teâlâ en iyibilendir.
